Podatek od spółki zagranicznej, a rzeczywista działalność

Podatek od spółki zagranicznej, a rzeczywista działalność
Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Zagadnienie rzeczywistej działalności na tle regulacji podatku CFC od zagranicznych spółek kontrolowanych, odzwierciedla ogólnoświatowy trend z zakresu transgranicznych regulacji prawnych. Trend ten ma  przełożenie na polskie ustawodawstwo i praktykę stosowania prawa. Polega na zawarciu elementów ocennych, opierających się na szerokim i otwartym katalogu przesłanek w zakresie ustalenia przez właściwy organ skutków podatkowych.

Spis treści

Rzeczywista działalność – podstawa prawna implementacji pojęcia dla podatku od zagranicznej spółki kontrolowanej

W cyklu wpisów dotyczących CFC wykazane były już jego główne założenia. Pokazaliśmy także szereg kwestii bardziej szczegółowych – zarówno natury stricte prawniczej jak i z pogranicza rachunkowości i prawa podatkowego.

W niniejszej publikacji przyjrzymy się jednemu wybranemu terminowi. Stoi za nim bardzo obszerna w ujęciu treściowym, instytucja, tj. pojęciu rzeczywistej działalności. Termin ten pojawia się w przepisach dotyczących CFC tj. z art. 30f ustawy o PIT i analogicznie 24 a ustawy o CIT. Czy prowadzenie rzeczywistej działalności na terenie UE pozwoli nam uniknąć reżimu CFC?

Rzeczywista działalność – skutki dla opodatkowania zagranicznej jednostki kontrolowanej

W regulacji pojawia się bardzo istotne wyłącznie dla stosowania dosyć restrykcyjnych norm CFC. Zgodnie z ust. 18 obydwu wskazanych przepisów nie stosuje się, jeżeli zagraniczna jednostka kontrolowana, podlegająca opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzi w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.

Zatem ustalenie czy jednostka prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą jest kluczowe. Opodatkowanie podatkiem CFC będzie wyłączone jeśli udowodnimy powyższe. Zasadniczo, Ci którzy prowadzą rzeczywisty, istotny biznes powinni spać spokojnie. Czy jednak rzeczywiście tak jest? Przeanalizujmy dokładniej poszczególne przesłanki.

Istotna rzeczywista działalność, a podatek CFC od zagranicznej spółki kontrolowanej

Drugą natomiast jest właśnie istotna rzeczywista działalność. W tym momencie odnieść się należy do pytania postawionego na wstępie i udzielić odpowiedzi negatywnej. Rzeczywista działalność to za mało – musi ona być istotną! Co oznacza dla ustawodawcy istotna wskazuje brzmienie przepisu ust. 20a omawianych art.: 20a. tj.  bierze się pod uwagę w szczególności stosunek przychodów uzyskiwanych przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną z prowadzonej rzeczywistej działalności gospodarczej do jej przychodów ogółem.

Ustawodawca wskazał również przesłanki dla oceny rzeczywistego charakteru działalności, w poprzedzającym wyżej cytowany fragment,  ust. 20 omawianych art., które sprowadzają się do testu i odpowiedzi na pytania czy:

1) zarejestrowanie zagranicznej jednostki kontrolowanej wiąże się z istnieniem przedsiębiorstwa, w ramach którego ta jednostka wykonuje faktycznie czynności stanowiące działalność gospodarczą, w tym w szczególności czy jednostka ta posiada lokal, wykwalifikowany personel oraz wyposażenie wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej;

2) zagraniczna jednostka kontrolowana nie tworzy struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych;

3) istnieje współmierność między zakresem działalności prowadzonej przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną a faktycznie posiadanym przez tę jednostkę lokalem, personelem lub wyposażeniem;

4) zawierane porozumienia są zgodne z rzeczywistością gospodarczą, mają uzasadnienie gospodarcze i nie są w sposób oczywisty sprzeczne z ogólnymi interesami gospodarczymi tej jednostki;

5) zagraniczna jednostka kontrolowana samodzielnie wykonuje swoje podstawowe funkcje gospodarcze przy wykorzystaniu zasobów własnych, w tym obecnych na miejscu osób zarządzających.

Ustawodawca dokonał zatem szerszego doprecyzowania użytej terminologii. Czy jest to jednak katalog zamknięty czy otwarty? Pozornie zamknięty, jednak poprzez użytą terminologię – ocenić należy ten katalog jako otwarty.  Czym jest bowiem oderwanie od przyczyn ekonomicznych? Jak wyjaśnić zgodność z rzeczywistością gospodarczą? Kiedy właściwie zapłacę podatek CFC? Tyle ile zamierzeń biznesowych, tyle odpowiedzi. Z pewnością konstrukcje zupełnie sztuczne, niemające jakiegokolwiek uzasadnienia gospodarczego będą na celowniku organów. Co jednak jeżeli tylko ocena organów uznaje je za sztuczne, podczas gdy realia rynkowe pchają do nietypowych rozwiązań przedsiębiorcę.  Pojawia się niestety dla przedsiębiorców kolejne szerokie pole do postępowań czy administracyjnych w drodze interpretacji czy skarbowych lub nawet karno-skarbowych.

Przyczyny pozaekonomiczne mające wpływ na ustalenie obowiązku podatku CFC od spółek zagranicznych

Dodatkowo, przepisy wskazują na jeszcze jeden zapis wskazujący, że ustawodawca dąży do realności podejmowanych działań przez podatników. CFC dotyczyć ma więc struktur „nierealnych”. Wpisuje się to w trend działań mających na celu przeciwdziałanie optymalizacji podatkowej w oderwaniu od faktycznych przesłanek biznesowych. Zgodnie z ust 22. Omawianych przepisów 30f ustawy o PIT i analogicznie 24a ustawy o CIT:

Dla ustalenia statusu zagranicznej jednostki lub spełnienia warunku kontroli nad zagraniczną jednostką nie uwzględnia się relacji pomiędzy podmiotami, które nie są ustanawiane lub utrzymywane z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, w tym mających na celu manipulowanie strukturą właścicielską lub tworzenie cyrkularnych struktur właścicielskich.

Po raz kolejny podkreśla się, że struktura oderwana od przyczyn ekonomicznych, spotka się z negatywną reakcją organu. Nawet w sytuacji gdy struktura spełnia przesłanki przedstawione wcześniej! KAS może ją „rozbić”. Nie weźmie pod uwagę tej części struktury, która stworzona była w celu manipulacji czy tworzeniu cyrkularnych struktur właścicielskich.

Rzeczywista działalność zagranicznej spółki kontrolowanej – podsumowanie

Działalność gospodarcza struktur nie może być jedynie rzeczywista. Dodatkowo musi być istotną aby w wypadku struktur z obszaru UE i EWG uniknąć opodatkowania podatkiem CFC. Ustawodawca stworzył wiele norm zawierających podsystemowe odesłania do wykładni językowej ale i celowościowej otwartych terminów definiujących przesłanki prowadzenia istotnej rzeczywistej działalności czym wprowadza dużą niepewność dla przedsiębiorców. Wyeliminowanie tej niepewności może nastręczyć wiele trudności. W razie potrzeby zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią celem udzielenia wsparcia w tym zakresie.

Jeśli zainteresował Cię powyższy wpis i chcesz wiedzieć więcej na poruszony w nim temat zapraszamy do współpracy z nami. Specjaliści z biura naszej kancelarii prawnej w Warszawie są do Twojej dyspozycji, skontaktuj się już dzisiaj i daj sobie pomóc.

Jeśli interesuje Cię tematyka CFC i chcesz wiedzieć więcej zapraszamy na naszą stronę „Zagraniczna spółka kontrolowana – podatek CFC„. Jeśli chciałbyś skonsultować Twój konkretny przypadek, nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji. Skontaktuj się z nami już dziś.

Wyróżniony ekespert

Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Formularz kontaktowy

    CGO Group

    CGO Group
    Anna Ślusarek
    Specjalista ds. administracyjnych
    Kancelaria CGO Legal CGO Finance