Podatek od zagranicznej spółki kontrolowanej – fundacje i trusty

Podatek od zagranicznej spółki kontrolowanej – fundacje i trusty
Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Czy zapłacimy podatek od zagranicznej fundacji lub trustu? Podatek od zagranicznych spółek kontrolowanych – inaczej podatek CFC może objąć i ta kategorię podmiotów. Ustawodawca w opodatkowaniu CFC nie pominął również podmiotów o mniejszym znaczeniu w gospodarcze krajowej jak fundacje czy trusty ale które to są częstym elementem zagranicznych struktur.

Spis treści

Czym jest podatek od jednostek zagranicznych – podatek CFC?

Konstrukcja podatku od jednostek zagranicznych, obejmujących podatek od trustów i fundacji, wydaje się, nie bez powodu, nieco egzotyczna. Opodatkowanie podmiotu zagranicznego, niemałą stawką 19%, może spędzić sen z powiek niejednemu przedsiębiorcy – zwłaszcza uwzględniając, że współcześnie realizowanie zamierzeń biznesowych bez rozbudowanej struktury zagranicznej często okazuje się niemożliwe. Jednak właśnie z takim rodzajem opodatkowania musimy się zmierzyć gdy jesteśmy związani z fundacją lub trustem poza granicami Polski.

Podatek CFC od fundacji i trustów – podstawa prawna

Czy jednak podatek CFC dotyczy jedynie prowadzenia stricte biznesu? Nie. Polskie CFC ma za swój przedmiot bardzo szeroko rozumiane powiązania z zagranicznymi podmiotami. Przez sito regulacji nie przejdą również ci podatnicy, którzy swoje powiązania realizują z zagranicznymi fundacjami lub trustami, zgodnie z art. 24a ust 2 pkt 1 lit e) ustawy o CIT i art. 30f ust 2 pkt 2 lit e) ustawy o PIT. Co więcej, ustawodawca nie ograniczył się do wskazania explicite tych dwóch instytucji ale rozbudował definicję o otwarty katalog: tj. zgodnie z brzmieniem powołanych przepisów do tej kategorii (Fundacji, trustów) zaliczymy również każdy inny podmiot albo stosunek prawny o charakterze powierniczym.

Podatek od fundacji i trustów bo to zagraniczna spółka kontrolowana

Warto tutaj zarysować w polskim porządku prawnym i gospodarczym powiernictwo nie pełni tak istotnej roli. W systemach zagranicznych – zwłaszcza anglosaskich, instytucje trustów i powiernictwa są jednak szeroko praktykowane. Fundacje i stowarzyszenia doczekały się swojej ustawy. Instytucja trustu czy powiernictwa opiera się obecnie raczej na praktyce prawa i dorobku orzeczniczym i doktryny w tym zakresie. Już to może unaocznić problematykę stosowania przepisów CFC na gruncie polskim – co dopiero kiedy pod rozwagę weźmiemy regulacje zagraniczne. Warto przy tym zwrócić uwagę, że dla fiskusa powiernictwo wciąż jest nowością. W praktyce powinno być neutralne –w tym rozumieniu, że obowiązek podatkowy ciąży na podatniku. Istnieją jednak kraje, które pozwalają np. na całkowitą ochronę kapitału przed wierzycielami, w tym – skarbowymi. Przykładowo: asset protection trusts oferują m.in. Wyspy Cooka czy Belize.

Fundacja fundacji nierówna – różnice w ocenie stosowania podatku od fundacji i trustów

Jedna z pierwszych skarżonych interpretacji prawa podatkowego wydana na kanwie cytowanego przepisu, potwierdziła, że dla polskich organów fundacja fundacji nierówna. Organ interpretacyjny wskazał, że Skarżący, jako beneficjent pierwszego rządu jest uprawniony do otrzymania środków pieniężnych pochodzących z zysków ww. fundacji. Następnie organ interpretacyjny stwierdził, że w świetle powyższego wystąpi podatek CFC. Pokreślono, że „zostały spełnione wszystkie kryteria dotyczące uznania, że fundacje prywatne zarejestrowane w Panamie, Lichtensteinie oraz Austrii wypełniają warunek wskazany” w przepisach. Tak wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2534/18 uchylający zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 2 sierpnia 2019 r. znak IPPB2/4511-1-53/16/18/9/MG.

Sąd nie zgodził się aby stanowisko organu ograniczało się jedynie do zdawkowego wskazania jak wyżej. Zobowiązał organy podatkowe do pogłębionej analizy. Po analizie organ podatkowy przyznał rację podatnikowi. Swoista struktura przedmiotowych fundacji określała, że beneficjentom Fundacji nie przysługuje prawo do udziału w zysku, lecz prawo do otrzymania świadczenia pieniężnego z tytułu bycia beneficjentem Fundacji.

Wypłata zysku z fundacji a podatek CFC

Należy ponadto zaznaczyć, że wypłaty świadczenia pieniężnego na rzecz beneficjentów fundacji nie można utożsamiać z wypłatą zysku lecz jest to redystrybucja majątku Fundacji w związku z realizacją celów statutowych. Wobec powyższego względem Fundacji wskazana okoliczność również nie może zostać spełniona (pismo z dnia 17 stycznia 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej IPPB2/4511-1-53/16/18/20/15/MG Ustalenie skutków podatkowych uznania Fundacji z siedzibą w Panamie, Lichtensteinie oraz Austrii, której wnioskodawca jest beneficjentem za zagraniczną spółkę kontrolowaną).

Warto w tym momencie zwrócić uwagę na normę opisaną w art..30f ust 5a, która stanowi, że w przypadku gdy podatnik jest założycielem (fundatorem) podmiotu, (…) przysługujące mu prawo do uczestnictwa w zysku określa się poprzez odniesienie do proporcji, w jakiej pozostaje rynkowa wartość przekazanego przez niego majątku na dzień jego przekazania do całego majątku trustu, fundacji lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym. W przypadku gdy podatnikiem jest zarówno założyciel (fundator), jak i beneficjent podmiotu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. e, przepis ust. 9 stosuje się odpowiednio, chyba że podatnik będący założycielem (fundatorem) wykaże, że faktycznie przysługujące prawo do uczestnictwa w zysku podmiotu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. e, przysługuje w całości podatnikowi będącemu beneficjentem. Konstrukcja ta pozostawia kolejną otwarta kwestię jak wykazanie faktycznego prawa do uczestnictwa w zysku.

Regulacje CFC a fundacje i trusty – podsumowanie

Resumując fundacja fundacji nierówna. Okazuje się, że może być traktowana jako zagraniczna spółka kontrolowana. Obowiązkiem organów ale i podatników jest ustalenie czy fundacja lub trust lub nawet umowa powiernicza jest zagraniczną spółką kontrolowaną. W tej pomocy niezbędna może okazać się fachowa i pogłębiona analiza. Nasi prawnicy chętnie Ci pomogą.

Jeśli interesuje Cię tematyka CFC i chcesz wiedzieć więcej zapraszamy na naszą stronę „Zagraniczna spółka kontrolowana – podatek CFC„. Jeśli chciałbyś skonsultować Twój konkretny przypadek, nasi specjaliści są do Twojej dyspozycji. Skontaktuj się z nami już dziś.

Wyróżniony ekespert

Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Formularz kontaktowy

    CGO Group

    CGO Group
    Anna Ślusarek
    Specjalista ds. administracyjnych
    Kancelaria CGO Legal CGO Finance