Przenoszenie firm za granicę

Przenoszenie firm za granicę
Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Skorzystaj z naszego doświadczenia przy planowaniu przenoszenia firmy za granicę. Taka operacja to nie tylko dokonanie formalności, ale również zmiana modelu operacyjnego firmy. Pomożemy Ci w tym.

Chcesz przenieś firmę za granicę?

Powierz swoją sprawę doświadczonym prawnikom. Przeanalizujemy Twoją sytuację i wskażemy optymalny model działania.

Jak my Ci pomożemy przenieść Twoją firmę za granicę?

  • ustalimy celowość podatkową przeniesienia firmy w konkretnym przypadku;
  • zidentyfikujemy newralgiczne punkty całej operacji;
  • wskażemy i wyjaśnimy regulacje prawne które dotyczą sprawy;
  • powiemy Ci jak to zrobić prawidłowo;
  • przygotujemy defense file na wypadek kontroli.

Przenoszenie firmy za granicę to więcej niż formalność

Niezależnie czy przenosisz indywidualną działalność czy spółkę, istotne jest to czy Ty również przeprowadzasz się za granicę. Firma indywidualna to nic więcej jak Twoja rejestracja w CEIDG na podstawie której potwierdzasz posiadany status przedsiębiorcy. Podobnie kwestia opodatkowania Twojej działalności podatkiem dochodowym i status czynnego podatnika VAT. Otóż podatnikiem – przedsiębiorcą (firmą) jesteś Ty. Innymi słowy, gdy przenosisz się poza Polskę firmę – czyli swój status przedsiębiorcy powinieneś potwierdzić w nowym miejscu zamieszkania. Oczywiście to nie wszystko, bo firma to również przedsiębiorstwo.

Czym jest przedsiębiorstwo

Przedsiębiorstwo to zorganizowany zespół składników majątkowych służących prowadzeniu działalności gospodarczej. Jeżeli przenosisz się poza Polskę, ale przedsiębiorstwo zostaje w kraju, wówczas ono dalej tutaj jest swoistą bazą podatkową (stałą placówką, zakład dla celów podatkowych), którą trzeba opodatkować lokalnie. Jeśli przenosisz składniki majątkowe – wówczas po wyprowadzce zerwiesz „powiązania podatkowe” z RP. Co innego, gdy przenosisz firmę, ale dalej chcesz mieszkać w Polsce. To oczywiście jest możliwe, ale powinno być przeprowadzone przez specjalistów, gdyż ma doniosłe konsekwencje podatkowe i praktyczne.

Jak ustala się rezydencję podatkową

Jednym z głównych kryteriów oceny skuteczności przeniesienia firmy za granicę (czyli indywidualnej rezydencji podatkowej os. fizycznej) jest faktyczna wyprowadzka z Polski. Skuteczna przeprowadzka uwzględnia przepisy polskie oraz lokalne – docelowego miejsca zamieszkania. Dodatkowo trzeba zerknąć w odpowiednią umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Najprostszy scenariusz zakłada utratę centrum interesów osobistych i gospodarczych w Polsce. Należy to połączyć z brakiem faktycznego przebywania w kraju (poniżej 183 dni). Oczywiście trzeba też uzyskać rezydencję w kraju docelowym – to regulują lokalne przepisy. W sytuacji konfliktu rezydencji – rozstrzyga umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zwykle urząd skarbowy lub organ podatkowy interpretuje „centrum interesów osobistych” jako miejsce, w którym:

  • dana osoba posiada najwięcej powiązań osobistych, tj. rodzinnych (tzw. ognisko domowe), towarzyskich; 
  • przebywa rodzina, współmałżonek, partner życiowy oraz małoletnie dzieci; 
  • podejmuje aktywność społeczną, kulturalną, polityczną, obywatelską; 
  • należy do organizacji/klubów, uprawia hobby.

Natomiast „centrum interesów gospodarczych” oznacza:

  • miejsce prowadzenia działalności zarobkowej czyli kraj, w którym dana osoba uzyskuje większość swoich dochodów (przychodów);
  • miejsce, w którym przedsiębiorca posiada inwestycje, majątek ruchomy (np. zarejestrowany pojazd) i nieruchomy (mieszkanie), polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty oraz konta bankowe.

Rezydencja to więc stan faktyczny a nie np. deklaracja os. fizycznej. Fakt bycia rezydentem można potwierdzić pozyskując certyfikat rezydencji, jednakże to też nie przesądza sprawy. W toku kontroli urząd może ustalić, że podatnik ma inną rezydencję podatkową niż tą którą potwierdza certyfikat.

Rezydencja podatkowa spółki a przenoszenie firmy za granicę

Czym innym od osobistej rezydencji podatkowej jest rezydencja podatkowa spółki. W przypadku wyprowadzki spółka np. polska, zarządzana będzie spoza kraju. Jeżeli kraj docelowy uzna za swojego rezydenta podatkowego polską spółkę z uwagi na jej faktyczny zarząd w kraju docelowym, wówczas należy rozstrzygnąć konflikt rezydencji (podatnik rezydent jednocześnie w PL i w nowym kraju docelowym). Konflikt rezydencji rozstrzyga się sięgając do odpowiedniej UPO (umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania). Zazwyczaj UPO stawia na miejsce efektywnego zarządu, słowem – polska spółka będzie nierezydentem w Polsce. Działa to oczywiście w obydwie strony – po przeniesieniu spółki poza Polskę, jeśli będzie zarządzana z kraju – nie osiągniemy zamierzonego efektu. Co innego gdy zatrudnimy lokalnego dyrektora, który będzie faktycznie prowadził sprawy spółki.

Firma poza polską, a podatki w Polsce – czyli jak działa rezydencja podatkowa

Jeżeli więc założysz po prostu firmę za granicą – np. na Słowacji, ale pozostaniesz polskim rezydentem podatkowym, wówczas dalej podatki dochodowe płatne będą w Polsce. Aby skutecznie przeprowadzić taką operację należy albo faktycznie przeprowadzić się na Słowację (i rozstrzygnąć konflikt rezydencji na rzecz Słowacji), albo przenieść majątek firmy na Słowację.

A co jeśli prowadzić biznes online? Gro naszych klientów to e-przedsiębiorcy. Ich główny majątek to komputer, IP oraz zespół developerów na kontraktach. Czy to coś zmienia? Wiele – ale o tym więcej podczas konsultacji.

Exit tax – podatek od przenoszenia firmy za granicę

W przypadku wyprowadzki nie można zapomnieć o polskim exit tax – ten dotyczy sytuacji m.in. zmiany rezydencji podatkowej. Jeżeli w sytuacji zmiany rezydencji podatkowej przez polskiego rezydenta, w wyniku której Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze sprzedaży majątku będącego własnością tego podatnika w związku z jego przeprowadzką do innego kraju, wówczas podatnik będzie podlegał pod exit tax. Regulacje exit tax różnią się w zależności od tego czy dotyczą przenoszonej spółki czy osoby fizycznej. Dla osób fizycznych, wartość niezrealizowanych zysków musi być wyższa niż 4 mln PLN, stąd dla osób którzy przenoszą aktywa o mniejszej wartości exit tax nie będzie problemem.

Czy organ podatkowy może skontrolować naszą rezydencję?

Odpowiedź brzmi – oczywiście że tak. W przypadku osób fizycznych kontrola najpewniej zacznie się w momencie powrotu do Polski. Wówczas organ zweryfikuje, czy podatnik rozliczył exit tax, a następnie czy zmiana rezydencji podatkowej nie była fikcyjna. W przypadku spółek zagranicznych zarządzanych z Polski (np. spółek z UK), organ wzywa polskiego dyrektora do złożenia formularza CIT-8 przeznaczonego do deklarowania osiągniętego zysku lub straty w roku podatkowym. Oczywiście – wszczęte zostaną również stosowne procedury do ustalenia czy spółka zagraniczna ma tzw. substancję ekonomiczną – tj. aktywa do prowadzenia działalności.

Fikcyjne przeniesienie firmy za granicę może być uznane za agresywną optymalizację podatkową

W polskim porządku prawnym obowiązuje klauzula ogólna przeciwko unikaniu opodatkowania. W przypadku gdy uzgodnienie (w tym wypadku przeniesienie działalności poza Polskę) ma charakter sztuczny i służy uniknięciu opodatkowania wówczas organ może ją zakwestionować. Nie należy bagatelizować tego mechanizmu – w ostatnim czasie organy podatkowe zaczęły go skutecznie stosować.

Posłucha wpisu dot. otwierania firm zagranicznych mec. Gawlaka.

Wyróżniony ekespert

Kamil Cymerman

Kamil Cymerman

Szef działu spółek zagranicznych / Adwokat

Formularz kontaktowy

    CGO Group

    CGO Group
    Anna Ślusarek
    Specjalista ds. administracyjnych
    Kancelaria CGO Legal CGO Finance