Szwajcaria niewątpliwie kojarzy się z dużym poziomem bezpieczeństwa zgromadzonego kapitału. Spółka w Szwajcarii to nie tylko bezpieczeństwo. Co jeszcze oferuje to malowniczo położne państwo? Przejrzysty i stabilny system podatkowy, swoiste ulgi i otoczenie biznesowe – czy Szwajcaria jest rajem podatkowym?
Raj podatkowy – definicja
Potoczne rozumienie raju podatkowego jest niekiedy odmienne niż ujęcie legislacyjne. Sprowadza się to do uznania danego terytorium za atrakcyjne z uwagi na niskie lub zerowe stawki podatkowe oraz przyjaznego otoczenia dla obcokrajowców pragnących zarejestrować swoją działalność i transferować zysk z innych jurysdykcji. Jednak dla uznania danego terytorium za raj podatkowy w rozumieniu polskich norm prawnych wymagane będzie ujawnienie w liście takich terytoriów publikowanej w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 599). Czy Szwajcaria widnieje na tym wykazie? Nie. Czy Szwajcaria może być rajem podatkowym w rozumieniu atrakcyjnej lokalizacji biznesu i transferu zysków? Przekonajmy się.
Stawka podatkowa
Pierwsze spojrzenie na szwajcarski system podatkowy. Odpowiedzmy sobie na pytanie jakie skutki podatkowe niosłaby ze sobą zmiana rezydencji podatkowej na szwajcarską? Jaką stawkę podatku dochodowego zapłacę jako osoba fizyczna, a jaką w wypadku relokacji mojego biznesu? To zależy i to jak bardzo, pokaże poniższa symulacja[1]:
Wariantów stawki podatkowej jest naprawdę wiele. Wszystko dlatego, że Szwajcaria jako państwo federacyjne swoje prerogatywy w zakresie opodatkowania dzieli pomiędzy : konfederację, kantony i gminy. Mamy zatem trójstopniowy system podatkowy w zakresie podatku dochodowego i uwaga zarówno CIT jak i PIT.
Spółka w Szwajcarii – podatek CIT
Aby skonfrontować pojęcie raju podatkowego z jurysdykcją szwajcarską należy ustalić stawki opodatkowania potencjalnie transferowanej działalności gospodarcze. W Szwajcarii obowiązuje klasyczny dwustopniowy model opodatkowani dochodów z przedsiębiorstw. Na poziomie dochodu przedsiębiorstwa podatkiem CIT i w wypadku wypłat zysków w formie dywidend również i na tym poziomie. Brzmi jak raj podatkowy ? Nie. Ale uwaga spójrzmy na efektywną stawkę opodatkowania? Dlaczego od razu na efektywną? Ponieważ z uwagi na trójstopniowy model opodatkowania ale i zasady odliczenia przy obliczaniu kolejnych poziomów podatkowych, stawka podatku nie będzie wynosiła nigdy nominalnej sumy poszczególnych stawek.
Biorąc pod uwagę efektywną sumę stawek federalnych i kantonalnych stawka podatku oscylować będzie pomiędzy wartością 12% a 22%. Przy czym większość kantonów znajdzie się w widełkach 12%-14% podatku CIT. W zakresie odliczenia kosztów system szwajcarski funkcjonuje jak polski i na ostateczną kwotę zapłaty podatkowa dochodowego ma wpływ ogólny bilans przychodów i kosztów, a także ewentualne pokrycie start. Stawka podatku CIT nie jest wysoka, czy można nazwać z tego względu Szwajcarię rajem podatkowym? Jeszcze nie ale przyjrzyjmy się uldze partycypacyjnej w zakresie dywidend, którą omówimy po zapoznaniu się z podatkiem PIT i VAT.
Podatek VAT
Warto przypomnieć, że pomimo wielu umów pomiędzy Unią Europejską i Szwajcarią, w tym o wolnym handlu itp – ta nie należy ani do UE ani do EOG. Skutek widać m.in., właśnie po stawkach VAT.
Stawki VAT są znacząco niższe. Co ciekawe Szwajcarzy zagłosowali za ich tymczasowym podwyższeniem od 2023 roku do poziomu podstawowej stawki 8,1%. Aktualnie stawka ta wynosi 7,7%. Istnieją również stawki preferencyjne. Specjalna stawka za usługi zakwaterowania w wysokości 3,7%. Obniżona stawka 2,5% za wyżywienie i leki oraz 0% dla usług medycznych i edukacji.
Tutaj na tle europejskiej konkurencji Szwajcarię możemy nazwać może nie rajem. Jest co najmniej atrakcyjną lokalizacją w zakresie sprzedaży objętej podatkiem VAT na jej terytorium.
Spółka w Szwajcarii a twój podatek PIT
A może warto transferować swoje zyski w postaci aktywów osobistych. Nadto rozważyć zmianę rezydencji i pracę w tym górskim państwie? Aby odpowiedzieć sobie na pytanie jakie stawki podatkowe w zakresie PIT będą nas dotyczyć, znaczenie mają: stan cywilny, posiadanie dzieci, deklarowane wyznanie, proporcje pozyskiwania dochodu przez małżonków i kilka dodatkowych ulg, w tym odliczenia kosztów utrzymania miejsca zamieszkania, dojazdu do pracy, lunchów służbowych , istotnej ulgi na dziecko itp. z których możemy skorzystać. U podstawy stoi również źródło przychodów. Inaczej sytuacja wygląda w zakresie przychodów z pracy, których obciążenie składkami ubezpieczenia społecznego jest znaczne, a inaczej w wypadku rent, emerytur czy kategorii w Polsce niepraktykowanej czyli podatkowi od kapitału i wzrostu kapitału.
System jednak okazuje się o tyle przyjazny, że nie tylko wykwalifikowany księgowy jest w stanie obliczyć nasze zobowiązanie podatkowe. W opinii autora w większości przypadków wystarczy kalkulator dostępny w serwisie internetowym szwajcarskiego urzędu podatkowego. Takie podejście wynika z bardzo dużej przejrzystości i stabilności systemu podatkowego.
Dla przykładu ustalmy stawkę podatku dla jednego z bardziej względnych podatkowo kantonów, jakim jest kanton Zug. Stawki podatku dochodowego w zależności od wskazanych parametrów oraz wysokości dochodu polegającego opodatkowaniu wahają się od 1% podatku kantonalnego przy dochodzie podlegającym opodatkowaniu ok 1000 CHF do 11,75% przy dochodzie ok 114 000 CHF w ujęciu rocznym. Co ciekawe kwota, przy której osiągniemy najwyższą stawkę wzrasta dwukrotnie dla osób w związku małżeńskim z dziećmi.
Stawki podatkowe
Stawki podatku od majątku to 0,05% do wartości majątku 164 000 CHF, do 0,20 % przy wartości majątku 492 000 CHF.
Zakładając zatem maksymalne obciążenie tymi dwoma kategoriami podatkowymi suma obciążenie przy tych dwóch wybranych kategoriach to łącznie prawie 12 % podatku PIT. Przyjmijmy, że stawę liczymy dla małżeństwa, w którym obydwoje rodziców jednego małoletniego dziecka pozyskuje wynagrodzenie z pracy w wysokości po 120 000 CHF rocznie. Wydatki na wyżywienie to po 2000 CHF – tak samo na dojazdy do pracy i pozostałe związane z pracą. Roczny koszt utrzymania domu to 60 000 CHF. Obydwoje to praktykujący katolicy. W majątku posiadają jedno mieszkanie warte 300 000 CHF. Suma podatków federalnych i kantonalnych wyniesie 29 143 CHF, co stanowi ok 12,14% dochodu. Jest to kalkulacja dla dochodu netto – nie uwzględniamy składek z wynagrodzenia, które w jakimś sensie stanowią korzyść dla świadczeniobiorców. Jak widać poziom efektywnego opodatkowania dochodu podatkiem PIT przy średnich dochodach może być relatywnie niski. Jest on zbliżony do aktualnej, niższej stawki podatku PIT w Polsce.
Ulga partycypacyjna – spółka w Szwajcarii jako holding
W Szwajcarii dokonano likwidacji modelu spółki holdingowej i związanych z tym benefitów. Jednak istnieje tam szereg dedykowanych rozwiązań jak ulga badawczo-rozwojowa. Nadto i znacząca w kontekście benefitów dla podmiotów rozpoznających potencjalne miejsca relokacji prowadzenia biznesu: ulga partycypacyjna. Jest to ulga od kwalifikujących się dochodów z dywidend i zysków kapitałowych. Dotyczy również zbycia jednostki zależnej tj. takiej, w której udział wynosi co najmniej 10% lub przekracza wartość 1 000 000 CHF.
Ulga ta de facto znosi lub obniża do marginalnego poziomu podatek federalny. Dodatkowo, w zależności od kantonu obniża nawet o 50-70% jego stawkę.
Ulga partycypacyjna obejmuje nie tylko wypłaty dywidend ale również szerszą kategorię zysków kapitałowych. Sprawia to, że w wypadku spółek działających jak spółki holdingowe opodatkowanie dochodów z dywidend przy co najmniej 10% udziale będzie korzystne.
Podatek u Źródła
Jak widać Szwajcaria ustanowiła zasady bardzo przychylnego opodatkowania wpływów akumulowanego w niej kapitału. Niemniej jednak w przeciwnym kierunku wysokość podatku u źródła wskazuje, że Szwajcaria nie jest chętna aby ten kapitał transferować poza swoje granice. Dywidendy szwajcarskich spółek holdingowych są może podlegać 35% federalnemu podatkowi u źródła. Niemniej i tutaj zastosowanie znajdą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowani czy uzgodnione z UE unikanie podatku u źródła dla udziału powyżej 25% z dwuletnim czasem posiadania udziału. W zakresie wypłaty dywidend – dla rezydentów szwajcarskich podatek ten będzie zaliczony na poczet podatku dochodowego co efektywnie może sprawić, że rezydenci szwajcarscy nie poniosą podatku u źródła przy wypłacie dywidendy poza podatkiem dochodowym.
Co ważne podatek u źródła pojawia się jedynie w tej kategorii wydatków. Zasadniczo opłaty licencyjne czy odsetki nie będą opodatkowane tym podatkiem.
Czy Szwajcaria jest rajem podatkowym?
Do całości obrazu należy dodać kila elementów. W Szwajcarii nie ma regulacji dotyczących CFC czy cen transferowych. System podatkowy jest bardzo stabilny. Uwarunkowywani makroekonomiczne i polityczne również. Obowiązuje tam niska stawka podatku VAT, a opodatkowanie CIT i PIT nie przekracza w wybranych kantonach średniej światowej. Do tego Szwajcaria dąży do akumulacji kapitału przyznając ulgi w zakresie jego gromadzenia – zwłaszcza dla rezydentów szwajcarskich. Założenie spółki wymaga co prawda udziału rezydenta, niemniej w tym państwie istnieje szeroka praktyka piastowani stanowisk w spółkach na zasadach powiernictwa, które sprawiają, że również nierezydent może taką spółkę założyć i kierować. Być może to sprawia, że np blisko 40% światowego handlu węgla odbywa się przez Szwajcarię[2]? Więcej niż zasobne w węgiel USA czy Rosja.
Szwajcaria jest zatem atrakcyjnym kierunkiem dla inwestycji. Silna marka jurysdykcji szwajcarskiej i przyjazne otoczenie podatkowe przyniosą działalności wymierne korzyści. Dodając niski VAT oraz średnie podatki dochodowe, otrzymujemy obraz państwa, w którym warto lokować biznes – zwłaszcza nastawiony na ogólnoświatową rozpoznawalność i zasięg. Szwajcaria rajem podatkowym nie jest ale w zestawieniu z ogromną biurokratyzacją i zwiększającymi się obowiązkami prawno-podatkowymi konkurentów europejskich jest co najmniej tropikalną, ciepłą wyspą pośród morza coraz trudniejszych do prowadzenia biznesu jurysdykcji. I to wyspą jak najbardziej elitarną.
Rozważasz zmianę rezydencji podatkowe? Zerknij tu.
[1] Tax burden statistics for income/wealth tax (admin.ch)
[2] Szwajcaria największym hubem węglowym na świecie (wnp.pl)
