Dnia 18 marca 2015 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt nowelizacji dyrektywy dotyczący automatycznej wymiany informacji podatkowych pomiędzy państwami członkowskimi UE w zakresie wydawanych orzeczeń podatkowych (tzw. tax rulings). Unijny komisarz ds. gospodarczych, finansowych oraz podatków Pierre Moscovici stwierdził, iż celem proponowanej regulacji jest walka z nieuczciwymi praktykami w zakresie unikania opodatkowania w UE. Istota nowelizacji opiera się na wprowadzeniu automatycznego mechanizmu sprawozdawczego obejmującego zestawienie wydanych interpretacji podatkowych w sprawach indywidualnych o znaczeniu transgranicznym opublikowanych w okresie ostatnich 3 miesięcy. Co więcej, każde państwo członkowskie będzie mogło zwrócić się do innego państwa członkowskiego z żądaniem przedstawienia szczegółowych informacji na temat wydanej interpretacji.
Twórcy nowelizacji przyjęli bardzo szeroką definicję pojęcia “tax rulings” po to by objąć ww. obowiązkiem sprawozdawczym jak najwięcej postaci wykładni prawa podatkowego w sprawach indywidualnych o znaczeniu transgranicznym. Ponadto, publikacją objęte będą interpretacje podatkowego do 10 lat wstecz pozostające obecnie w mocy. Wszystkie te propozycje mają doprowadzić w istocie do powiązania faktycznego dochodu przedsiębiorstwa z miejscem jego osiągania, tak aby uniemożliwić korzystanie z podwójnych zwolnień podatkowych tego samego dochodu w dwóch lub więcej państwach członkowskich. W rezultacie, do opodatkowania dochodu ma dojść w tym państwie w którym przedsiębiorstwo prowadzi działalność i osiąga dochód, co nie wyklucza korzystania z udogodnień podatkowych zawartych w ustawodawstwie państwa-siedziby przedsiębiorstwa. Firmy często wykorzystywały luki w ustawodawstwie podatkowym państw członkowskich konstruując struktury korporacyjne dywersyfikujące prowadzoną działalność gospodarczą pomiędzy kilka państw członkowskich czerpiąc korzyści z np. zwolnień, ulg podatkowych bądź preferencyjnych stawek opodatkowania w różnych państwach członkowskich.
Obecnie, automatyczna wymiana informacji w sprawach podatkowych w Polsce z innymi krajami UE opiera się w głównej mierze na art. 305a Ordynacji podatkowej i nast. W skrócie procedura ta polega na tym, że właściwy organ podatkowy udziela z urzędu informacji obcym władzom, gdy:
- uprawdopodobnione jest uszczuplenie należności podatkowych lub obejście prawa podatkowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
- korzystanie przez podatnika z ulg podatkowych może być podstawą powstania obowiązku podatkowego lub zwiększenia zobowiązania podatkowego w państwie członkowskim Unii Europejskiej;
- ustalenia postępowania podatkowego lub kontrolnego, dokonane w oparciu o informacje uzyskane od obcej władzy, mogą być użyteczne dla prawidłowego określania podstaw opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego.
Poza tym, właściwy organ może udzielić z urzędu obcym władzom wszelkich informacji, które mogą być im przydatne. W praktyce, okazuje się, że tryb automatyczny nie jest często wykorzystywany przez państwa członkowskie, co powoduje, że wiele “cennych” informacji podatkowych nie przepływa pomiędzy zainteresowanymi stronami. Dlatego też, w nowelizacji kładzie się nacisk na prawdziwie automatyczne wymienianie informacji by zapewnić przejrzystość i kompleksowość opodatkowania przedsiębiorców.
